Grzyb w domu: jak on powstaje i konsekwencje występowania
Często pojawiającym się problemem w domach posiadających konstrukcje z materiałów pochodzenia roślinnego, jest występowanie zagrzybień elementów budowlanych. Dotyczy to: konstrukcji wykonanych z drewna (ściany drewniane, więźba dachowa, schody drewniane, itp.), z płyty pilśniowej, wiórowej, wyrobów trzcinowych czy tworzyw sztucznych jak na przykład Lentex.
Problem ten jest na tyle uciążliwy, że zmniejsza komfort mieszkania, naraża na znaczne straty materialne i może być groźny dla zdrowia zarówno ludzkiego jak i zwierząt przebywających w danym pomieszczeniu.
By doszło do rozprzestrzeniania się grzybów, musi dojść do zawilgocenia powierzchni, na której później rozwinie się mikroorganizm.
W niniejszym artykule przeczytasz o rodzajach grzybów i pleśni domowych, ich charakterystycznym wyglądzie, co je powoduje, jak im przeciwdziałać oraz jakie są konsekwencje ich występowania: dla naszego zdrowia i funkcjonowania budynku.
Potencjalne konsekwencje zdrowotne oraz dla konstrukcji budynków
Konsekwencje zdrowotne:
W momencie, gdy pomieszczenie, w którym przebywamy zostaje narażone na rozwój grzybów bądź pleśni, następuje pogorszenie higienicznych warunków mieszkalnych. Na przykład owocujący i rozwinięty grzyb domowy emituje w 1 m3 powietrza ok. 4 mln zarodników owych mikroelementów. Są one lekkie i mogą przenosić inne chorobotwórcze organizmy – bakterie.
Gdy przebywamy dłużej w pomieszczeniach zagrzybionych, może dojść do uszkodzenia i zaburzenia czynności organów wewnętrznych (na przykład wątroby), układu immunologicznego, nerwowego, oddechowego, hematologicznego oraz uszkodzeń skóry.
Najczęściej pojawiającymi się dolegliwościami są:
Bóle mięśni i stawów
Zmęczenie i słabości
Zapalenie zatok
Astma
Uszkodzenia wewnętrznych organów, np. wątroby, powodowane tak zwanymi mikotoksynami, które są wytwarzanymi przez grzyby chemikaliami
Zatrucia żołądkowe/jelitowe
Depresja
Bezsenność
Problemy ze wzrokiem
Mdłości
Problemy z oddychaniem
(dane według Amerykańskiej Akademii Medycyny Środowiskowej AAEM).
Potencjalny grzyb w domu
Konsekwencje w zakresie konstrukcji budynków:
Równolegle z zagrożeniem dla zdrowia ludzkiego postępuje uszkodzenie materiałów budynku. W przypadku wystąpienia sprzyjających warunków takich jak stała bądź częsta wilgoć, do całkowitego zniszczenia materiału (na przykład podłogi drewnianej) może dojść w przeciągu roku. Grzyby przenoszą się ponadto szybko na zdrowe elementy konstrukcji.
Do typowych objawów należą:
Zmiana koloru drewna
Możliwość rozcierania drewna na proszek
Załamywanie się konstrukcji drewnianych
Spękanie drewna
Uginanie podłóg
Wybrzuszenia i spękania tynków
Jak rozpoznać grzybice konstrukcyjne oraz droga ich rozwoju
Grzyby są jednym z najgroźniejszych czynników powodujących zniszczenia konstrukcji budynków. Proces ich rozwoju może zostać zapoczątkowany przez wzrastającą wilgoć w pomieszczeniach, zamoczone materiały (takie jak na przykład ściany, podłogi, elementy więźby dachowej, wilgotne piwnice), przyniesienie ich na innym materiale, jak cegły, drewno konstrukcyjne, opałowe, bądź unoszące się w powietrzu zarodki pleśni. Ich przemieszczanie się z jednego elementu na drugi, w sprzyjających okolicznościach takich jak wilgoć, jest bardzo szybkie. W przypadku zapraw tynkarskich, grzyby powodują rozkład ich substancji organicznych, wybrzuszenia i spękania.
Jak je rozpoznać?
Grzyby przypominają często swoim wyglądem wiązki skupionych strzępek rozwijających się równolegle do siebie, sieć cienkich niteczek, bądź watowate narośla, itp. Różnią się barwą, od białej, żółto-pomarańczowej (kropidlaki, penicillium funiculosum), po zielone, oliwkowe (pędzlak zielony, plesniaki zielone), po czerwona (dactylium fuduriodes, aspergillus versicolor), fioletowe (gatunek Fusarium), brunatne, ciemnobrązowe i czarne(stephylium, curvularia lunata).
W chwili zauważenia zmian w barwie elementów pomieszczeń, bądź zmiany zapachu, utrzymującej się stale, należy niezwłocznie działać.
Skuteczne działania prowadzące do pozbycia się grzybów i pleśni, oraz jaką izolację założyć podczas budowy budynku, tak by uniknąć późniejszych problemów, zostaną omówione w kolejnym artykule.
